
Jakie są różnice między rękojmią a gwarancją w umowie sprzedaży?
Rękojmia i gwarancja to dwa kluczowe pojęcia w polskim prawie dotyczącym umów sprzedaży. Choć często używane zamiennie, mają one różne znaczenia i niosą ze sobą odmienne konsekwencje prawne. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej tym dwóm instytucjom, aby zrozumieć, jakie są między nimi różnice oraz jakie prawa i obowiązki wynikają z ich stosowania.
Rękojmia w umowie sprzedaży
Definicja i podstawy prawne
Rękojmia to instytucja prawna, która chroni kupującego w przypadku, gdy zakupiony towar ma wady fizyczne lub prawne. Podstawy prawne rękojmi znajdują się w Kodeksie cywilnym, a dokładniej w artykułach 556-576. Rękojmia jest obligatoryjna i nie można jej wyłączyć w umowach z konsumentami, co oznacza, że sprzedawca zawsze ponosi odpowiedzialność za wady towaru.
Zakres odpowiedzialności
Sprzedawca odpowiada za wady fizyczne, które istniały w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego lub wynikły z przyczyny tkwiącej w rzeczy sprzedanej w tej samej chwili. Wady fizyczne to takie, które powodują, że rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, np. nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć, nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę, lub została wydana w stanie niekompletnym.
Terminy i procedury
Rękojmia obowiązuje przez dwa lata od momentu wydania towaru kupującemu. W przypadku nieruchomości okres ten wynosi pięć lat. Kupujący ma obowiązek zgłosić wadę w ciągu roku od jej wykrycia, jednak w przypadku konsumentów termin ten nie może upłynąć przed końcem okresu rękojmi. Sprzedawca ma obowiązek naprawić wadę, wymienić towar na nowy, obniżyć cenę lub odstąpić od umowy, jeśli wada jest istotna.
Gwarancja w umowie sprzedaży
Definicja i podstawy prawne
Gwarancja to dobrowolne zobowiązanie sprzedawcy lub producenta do naprawy lub wymiany towaru w przypadku jego wadliwości. Podstawy prawne gwarancji znajdują się również w Kodeksie cywilnym, w artykułach 577-581. Gwarancja jest udzielana na podstawie oświadczenia gwarancyjnego, które określa jej warunki, czas trwania oraz zakres.
Zakres odpowiedzialności
Zakres odpowiedzialności w ramach gwarancji jest określony w oświadczeniu gwarancyjnym. Może obejmować naprawę, wymianę towaru, zwrot pieniędzy lub inne świadczenia. Ważne jest, że gwarancja nie wyłącza, nie ogranicza ani nie zawiesza uprawnień kupującego wynikających z rękojmi. Oznacza to, że kupujący może korzystać zarówno z rękojmi, jak i gwarancji, w zależności od tego, która z tych instytucji jest dla niego korzystniejsza.
Terminy i procedury
Terminy gwarancji są określone w oświadczeniu gwarancyjnym i mogą być różne w zależności od towaru i producenta. Zazwyczaj wynoszą one od roku do kilku lat. Procedura zgłaszania wad w ramach gwarancji jest również określona w oświadczeniu gwarancyjnym i może wymagać np. dostarczenia towaru do serwisu, wypełnienia formularza reklamacyjnego czy przedstawienia dowodu zakupu.
Porównanie rękojmi i gwarancji
Obligatoryjność vs. dobrowolność
Jedną z kluczowych różnic między rękojmią a gwarancją jest ich charakter prawny. Rękojmia jest obligatoryjna i wynika bezpośrednio z przepisów prawa, co oznacza, że sprzedawca nie może jej wyłączyć ani ograniczyć w umowach z konsumentami. Gwarancja natomiast jest dobrowolnym zobowiązaniem sprzedawcy lub producenta i jej warunki są określane w oświadczeniu gwarancyjnym.
Zakres odpowiedzialności
Zakres odpowiedzialności w ramach rękojmi jest szeroki i obejmuje wszystkie wady fizyczne i prawne towaru, które istniały w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego lub wynikły z przyczyny tkwiącej w rzeczy sprzedanej. W przypadku gwarancji zakres odpowiedzialności jest określony w oświadczeniu gwarancyjnym i może być węższy lub szerszy w zależności od warunków gwarancji.
Terminy
Terminy obowiązywania rękojmi są określone w Kodeksie cywilnym i wynoszą dwa lata dla rzeczy ruchomych oraz pięć lat dla nieruchomości. Terminy gwarancji są określone w oświadczeniu gwarancyjnym i mogą być różne w zależności od towaru i producenta. Ważne jest, że uprawnienia z tytułu rękojmi i gwarancji mogą być realizowane równocześnie, co daje kupującemu większą ochronę.
Podsumowanie
Rękojmia i gwarancja to dwie różne instytucje prawne, które mają na celu ochronę kupującego w przypadku wadliwości towaru. Rękojmia jest obligatoryjna i wynika bezpośrednio z przepisów prawa, podczas gdy gwarancja jest dobrowolnym zobowiązaniem sprzedawcy lub producenta. Obie instytucje mają swoje zalety i wady, a ich znajomość pozwala kupującemu na skuteczniejsze dochodzenie swoich praw. Warto pamiętać, że rękojmia i gwarancja mogą być stosowane równocześnie, co daje kupującemu większą ochronę i możliwość wyboru najkorzystniejszej dla siebie opcji.
You may also like
Najnowsze wpisy
- Darowizna a podatek – kiedy trzeba zapłacić podatek od darowizny?
- Jak prawidłowo sporządzić umowę darowizny? Wzory i wskazówki
- Jakie są najczęstsze błędy przy zawieraniu umów sprzedaży?
- Czym jest umowa darowizny? Podstawowe zasady i przepisy
- Zasady dochodzenia roszczeń z tytułu niewykonania umowy sprzedaży